Samenwerken aan het ‘spoor van de toekomst’ in Oss
Gemeente Oss groeit in alle opzichten: meer woningen, meer bedrijven, meer studenten die vanuit onderwijsinstellingen naar Oss komen voor stages, meer reizigers- en meer goederenvervoer. Het spoor dat dwars door Oss loopt met meer dan 20 overwegen, waarvan 19 gelijkvloerse kruisingen, vormt een flink obstakel voor deze groei. ‘Willen we verstedelijken, dan moeten we niet alleen focussen op wonen en werken, maar een totaalvisie hebben inclusief de infrastructuur’, zegt Marionne van Dongen, strategisch adviseur gemeente Oss. ‘Geen aanpak voor afzonderlijke projecten, maar alle onderdelen in samenhang. Samen met Movares hebben we een verkenning gedaan naar de spoorzone Oss en ik zie dat partijen - de gemeente zelf en de vele stakeholders - steeds meer doordrongen raken van de noodzaak en ook steeds enthousiaster worden.’
Bereikbaarheid en veiligheid
Oss is van oudsher een industriestad en loopt op dit moment voorop in de Life Sciences & Health, Agrifood, logistiek, bouw en maakindustrie. Voorbeelden hiervan zijn onder andere Life sciences campus Pivot park, MSD, Aspen, Organon, Vetipak, Vos Logistics, Zwanenberg, Osse Overslag Centrale (OOC) en de haven op Elzenburg. Deze economische ontwikkelingen zorgen voor tal van banen en een aantrekkelijk werkklimaat. Het huidige spoor vormt een belemmering voor de ontwikkelingsmogelijkheden van zowel woningbouw als industrie en goederenvervoer. Het spoor doorkruist het centrum van de stad en diverse omliggende kernen. De bereikbaarheid en veiligheid staan nu al onder druk en die druk zal alleen maar verder toenemen. Van Dongen: ‘Als je wilt verstedelijken, moet er iets gedaan worden aan het spoor. Het spoor in Oss en alle vervoersbewegingen daaromheen lijken wel op een hartinfarct. De aderen zijn aan het dichtslibben en we moeten nodig dotteren om alles vloeibaar te houden. Zeker als je in die zone ook nog wilt bouwen. Het is een enorm complexe opgave, maar ontzettend gaaf om aan te werken!’
Marionne van Dongen strategisch adviseur Gemeente Oss
Met veel energie aan de slag
‘Wat de uiteindelijke oplossing wordt, is nu nog niet te zeggen. Er is een wens voor een verdiepte ligging van het spoor (tunnelbak) in het stedelijk gebied van Oss en een interwijkverbinding bij station Ravenstein, maar het meest urgente was om de totaalsituatie geagendeerd te krijgen’, zegt Van Dongen. ‘Dat is gelukt; voor veel partijen is het een opluchting dat er eindelijk iets aan gedaan gaat worden. We kregen de ruimte om een verkenning uit te laten voeren en daar zijn we met veel energie mee aan de slag gegaan. De gemeente zelf heeft niet de expertise in huis om zo’n totaalvisie op te stellen. We hebben daar bureaus voor benaderd en met Movares was er de beste klik. Samen hebben wij een verkenning uitgevoerd naar de uitdagingen en mogelijkheden rond het spoor en een eerste aanzet gedaan tot een ambitiedocument voor de komende 20 tot 30 jaar.’
Toekomstbestendige oplossing
‘Astrid van ’t Hof (senior procesmanager Movares) en ik zijn gestart en gaandeweg werd het college van B en W steeds enthousiaster; ook zij zagen in dat je niet kunt groeien zonder investeringen in de infrastructuur. Dit heeft zich mooi vertaald in de conceptbegroting; concrete oplossingen zijn er nog niet, maar het staat op de agenda! Het is een heel wezenlijk onderdeel geworden van de verstedelijkingsopgave én we zijn inmiddels in gesprek met de Provincie Noord-Brabant, NS, ProRail en anders stakeholders. Dat is de start: omdat het spoor over de provinciale grenzen heen gaat, zullen we ook in gesprek gaan met provincie Gelderland over de flessenhals over de Maas - de brug bij Ravenstein - waar de dienstregeling van Nederland begint met een keerspoor bij Wijchen. We zijn er nog niet, het is een hele weg die we bewandelen, maar ik ben ontzettend blij met de open houding van al die partijen.’ Van ‘t Hof: ‘Betrokken partijen hebben het heel goed ontvangen, de verkenning en de ernst van de feiten. Dat heeft deuren geopend. Zo kunnen we stappen zetten richting een toekomstbestendige oplossing voor Oss en de regio.’
Astrid van 't Hof senior procesmanager Movares
Handelingsperspectief
Van Dongen: ‘Het is heel prettig om zo samen op te trekken. Astrid vanuit haar expertise en haar ervaringen met een soortgelijke situatie in Vught en ik met de kennis van Oss. Movares heeft veel expertise op het gebied van het spoor en stations, die hebben wij zelf niet. Astrid en ik hebben een aanpak gekozen die ons beiden goed ligt: convergeren & divergeren. Zoveel mogelijk informatie ophalen, nieuwsgierig zijn, vragen stellen, van daaruit overzicht creëren en stap voor stap verder komen richting een eindbeeld. De volgende fase is het opstellen van een zgn. handelingsperspectief dat past binnen de richtlijnen van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Via dit handelingsperspectief hopen we op de agenda te komen van het MIRT (Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport). En daar hebben we alle partijen hard voor nodig: We staan er met z’n allen om de goede dingen te doen voor de inwoners van Oss.’