NOOIT EERDER UITGEVOERD
Complexe renovatie Calandbrug op grote hoogte
Inspecteurs hoorden in mei 2022 een krakend en bonkend geluid bij de Calandbrug. Na onderzoek bleken de wentellagers zwaar beschadigd te zijn. Deze lagers vervangen was bij lange na niet eenvoudig. De herstelwerkzaamheden moesten namelijk op 45 meter hoogte uitgevoerd worden omdat de brug open moest blijven voor het scheepvaartverkeer naar de Brittanniëhaven. Nooit eerder is een zo ingrijpende opknapbeurt uitgevoerd met een brugval in geopende stand.
Scheepvaart Brittanniëhaven moest door
‘Bij het constateren van de schade werd al snel duidelijk dat er een openhartoperatie nodig zou zijn om dit te herstellen’, zegt Karel Olde Meule, projectleider bij Hollandia Services. ‘Doordat het om enorme gewichten ging, was de hele operatie een zeer enerverende uitdaging.’ ‘We moesten het val - het beweegbare deel van de brug - tijdens het reparatiewerk vastzetten’, legt Emiel Singor, senior-adviseur bruggen bij Movares, uit: ‘Dit betekent dat je een gewicht van 1200 ton op 50 meter hoogte boven het water moet opvangen, plus nog eens het vijzelen van 1200 ton ballast om de lagers hoog in de toren te ontlasten om de omloopwielen met lagers eruit te kunnen halen. Hiervoor heeft Mammoet hulpconstructies gemaakt die het brugval ondersteunden. Zo konden we in de torens de contragewichten opvijzelen zodat de kabels slap kwamen te hangen. Na het uithijsen zijn de omloopwielen met lagers naar de fabriek van Hollandia Services vervoerd om de lagers te wisselen en optimalisaties aan de lagerconstructie door te voeren.’
Hydraulisch afpersen niet zonder risico
Ook dit was niet zonder risico, vertelt Karel. ‘Het gat waarmee de koppeling op de as zit, heeft een kleinere diameter dan de diameter van de as. Dit past dus niet goed op elkaar. Om een koppeling te monteren, maken we die warm zodat die tijdelijk wat uitzet en het gat groot genoeg wordt om over de as te schuiven. Vervolgens monteren we de koppeling en door de afkoeling van het materiaal komt die enorm strak om de as te zitten. Om de koppeling er toch af te krijgen, zetten we dan een hydraulisch systeem op, waarmee we olie spuiten in het raakvlak tussen het gat en de as. Met voldoende oliedruk wordt de koppeling uitgedrukt en ‘drijft’ op de olie in plaats van op de as. Daarna kan de koppeling van de as worden geschoven. Vanwege de zeer strakke passing waren hier enorme drukken nodig van 1500 bar en meer, en was het niet te voorzien of alle onderdelen deze krachten aan zouden kunnen. Gelukkig is het allemaal goed verlopen en konden de omloopwielen met nieuwe lagers en aangepaste lagerhuizen weer worden teruggeplaatst in de torens.’
De hele operatie was maatwerk en vergde een andere denkwijze van ons allemaal
EMIEL SINGOR | SENIOR ADVISEUR BRUGGEN MOVARES
In slechts acht maanden klaar
Normaal zouden dergelijke herstelwerkzaamheden ongeveer anderhalf jaar duren. Hollandia Services en Movares hebben in opdracht van ProRail deze klus in slechts acht maanden uitgevoerd. Karel: ‘Dit lukte door vanaf de start alle projectfasen gelijktijdig te doen. We wisten dat we op de locatie aardig wat voor te bereiden hadden voordat we überhaupt de werkzaamheden konden uitvoeren. Denk aan de bouwvoorzieningen, liften, het tijdelijk verwijderen van bestaande constructiedelen, et cetera. Daar zijn we mee gestart. Gelijktijdig zijn de hulpconstructies uitgeëngineerd en in productie gegaan en heeft Mammoet de onderstempelingsconstructie opgebouwd. Vervolgens konden we stapsgewijs aan de gang en in ploegen de diverse torens afgaan. Dit was behoorlijk arbeidsintensief; zeker het hele engineeringtraject en productie van de hulpconstructies hebben veel tijd en energie van het hele team gekost, inclusief Movares, om in het korte tijdsbestek voor elkaar te krijgen. Het gaat hier om gigantische gewichten die soms op minder dan een milimeter in bedwang gehouden moeten worden! Dit doe je niet even en vraagt om veel constructieve checks en borgingen. Door dan de juiste mensen bij elkaar te zetten, kun je heel snel tot hamerstukken voor beslissers komen en voortgang boeken.’
Digitale omgeving
‘De hele operatie was maatwerk en vergde een andere denkwijze van ons allemaal,’ zegt Emiel. ’De belastingen op constructieonderdelen waren compleet anders of nooit eerder beschouwd. Bovendien moest het bouwteam van opdrachtgever, aannemers en adviesbureau gelijktijdig werken aan inspectie, probleemdefinitie en oplossingsrichting. Om iedereen inzicht te geven in de werkzaamheden en zo snel mogelijk te kunnen schakelen, hebben we een digitale omgeving ingericht met tekeningen en gegevens. Zeker bij de start van het werk was het belangrijk dat alle informatie zo snel mogelijk werd gedeeld. In deze digitale omgeving werden naast het risicodossier en de actielijsten ook de toets- en vrijgavedocumenten bijgehouden, zodat bij eventuele vragen van het bevoegd gezag direct getoond kon worden dat het proces beheerst verliep.’ ‘De samenwerking met Movares is ons erg goed bevallen’, zegt Karel. ‘Movares is voor ons geen onbekende, maar in dit werk specifiek met Emiel Singor en Harm Folkerts (en achterban!) is de ervaring louter positief. De getoonde deskundigheid en professionaliteit sloot goed aan op Hollandia, met fijne afstemming als gevolg. Ik durf wel te stellen dat zonder hun coördinatie dit project niet was gelukt in die acht maanden.’
Contact
Heeft u naar aanleiding van dit artikel nog vragen, of wilt u met een van de experts van gedachten wisselen? Neem dan gerust contact op.
