ALLEMAAL PLUSPUNTEN
Meest duurzame fietsenstalling van Nederland
Het wordt nu al de slimste en meest duurzame fietsenstalling van Nederland genoemd, de stalling bij station Maastricht. ProRail is hier een bijzondere pilot gestart: een zonnepanelensysteem (PV-systeem) voorziet onder andere de ledverlichting en de digitale wegwijsborden in de stalling van stroom. Op de borden zien fietsers waar nog ruimte vrij is en sensoren in de fietsrekken registreren hoe lang een fiets gestald staat. Marco Hoogendijk, Rail System Engineer bij ProRail: ‘Samen met de leveranciers en met Movares vormen we een enorm enthousiast team. Ook gemeente Maastricht is heel betrokken. Heel leuk dat ‘onze’ energieneutrale fietsenstalling nu echt in gebruik is genomen.’
Pilot
‘Het totale project is een pilot met daarbinnen ook nog verschillende innovaties’, vertelt Marco. ‘Zo is niet eerder een slim digitaal fietsparkeersysteem (HBF-systeem, Handhaving en Benutting van Fietsenstallingen), in overkappingen toegepast op maaiveld. We gebruiken een nieuw ontwerp van de kappen, met name van de goot van de kappen. Ook het gebruik van een accu om het teveel aan opgewekte energie te kunnen opslaan, is nieuw. Hier moet overigens nog wel verder onderzoek naar worden gedaan. En we gebruiken nieuw ontworpen tegels waarop de rijnummers en symbolen voor de verschillende soorten fietsen zijn gedrukt. Binnen ons team Innovatie en Beheer & Onderhoud houden we wel van initiatief nemen, het gewoon doen. We dachten al over duurzame stallingen na toen de eerste zonnepanelen net op de huizen lagen. In die tijd waren de ontwikkelingen met gebogen glas met geïntegreerde zonnepanelen en omvormers die in een goot passen nog niet ver genoeg. Inmiddels wel en, zie hier het resultaat!’
Allemaal pluspunten
Marco: ‘Het PV-systeem dat aangebracht is in de overkapping, bestaat uit 176 panelen en 88 omvormers. We hebben samen met Armada Mobility allerlei prototypes ontwikkeld van de overkappingen om de omvormers, de kabels en de PV-panelen hier zo goed mogelijk in te integreren. Al die ontwikkelingen, dat zijn allemaal pluspunten. We hebben in Nederland 25000 van deze kappen. Een pilot als deze is niet goedkoop, maar als je uitrekent hoeveel die kappen kunnen opleveren per vierkante meter, is het de moeite waard! Samenwerking is in dit project zeker een sleutelwoord. Het project komt dan wel uit de koker van ProRail, maar dit kun je niet alleen. Hier heb je betrokken collega’s voor nodig, leveranciers, Movares, installatieverantwoordelijken en de gemeente. Gedreven mensen die hun verantwoordelijkheid pakken en zelfs veel in eigen tijd hebben gedaan.’
Populaire stalling
Waarom een pilot in Maastricht? Marco legt uit dat de Maastrichtse fietsenstalling eigendom is van ProRail. Het is bovendien een populaire stalling: veel studenten fietsen vanaf het station naar de universiteit in Maastricht Randwyck. ‘Daarbij kregen we de mogelijkheid om een HBF-systeem te gebruiken van een nieuwe leverancier, Lumiguide, die heel erg met ons meedenkt. En, gemeente Maastricht wilde graag meewerken aan deze pilot. De stalling ligt aan de Meerssenerweg, aan de noordkant van het spoor. De gemeente wil dit deel van de stad meer betrekken bij het centrum en hierin kan de stalling een rol spelen. De gemeente coördineert onder meer zelf de handhaving en verwijdert de fietsen die er langer dan 14 dagen staan. Alles bij elkaar was het een mooie kans om de duurzame stalling op deze locatie te testen.’ De pilot zal een jaar duren. Marco: ‘Samen met de gemeente gaan we monitoren of de digitale wegwijsborden en camerasystemen werken zoals vooraf bedacht. Ook kijken we naar het effect ervan op de omgeving: hebben omwonenden bijvoorbeeld last van de weerkaatsing van de zon of van de verlichting die aanspringt op donkere dagen? Is de pilot een succes, dan hopen we in meer buitenstallingen rondom de stations die daarvoor geschikt zijn, dezelfde innovaties toe te passen.’
Terugleveren aan het net
Movares heeft het ontwerp gemaakt van de herinrichting van de stalling en coördineert Lumiguide en Armada Mobility. Maurice Foekema, ontwerper bij Movares: ‘Voor het PV- en het HBF-systeem is een inpassing ontworpen op de bestaande E-installatie. Het PV-systeem is via een Enphase Envoy aangesloten, een communicatiepoort van energietechnologiebedrijf Enphase. De Envoy is een PLC die de opgebrachte energie en het verbruik van de aanwezige schakel- en verdeelinrichting meet, zorgt voor de communicatie tussen de omvormers en communiceert met Enphase Nederland voor het uitlezen en beheren van de Enphase-apparatuur.’ Marco: ‘De contacten met Enphase liepen via Maurice; hij heeft hier veel kennis van. Maurice is nu hard bezig om ervoor te zorgen dat we op termijn energie terug kunnen leveren aan het net. Het is hierbij niet alleen de vraag hoe het net van netbeheerder Stedin eruitziet, maar ook ons eigen net. In hoeverre zijn onze verdelers ingericht om het stationsgebouw te voeden vanuit het PV-systeem? Als dat lukt en we kunnen hier de lichten van de traverse en de liften op laten werken, is dat nog een winstpunt.’
Contact
Heeft u naar aanleiding van dit artikel nog vragen, of wilt u met één van de experts van gedachten wisselen? Neem dan gerust contact met hen op.