Elektrificatie historisch pand Garage Noord
Niels van Genderen, technisch adviseur GVB
In Garage Noord in Amsterdam staan nu nog 48 ‘gewone’ stadsbussen van GVB opgesteld. Binnenkort moeten hier 54 gelede elektrische bussen met een lengte van 18 meter kunnen parkeren en laden. Deze bussen zijn niet alleen langer dan de huidige dieselbussen, er moeten er ook diverse laadinstallaties in het dak aangebracht worden. Gaat dat wel allemaal passen in een historisch pand waar de ruimte beperkt is? Niels van Genderen, technisch adviseur bij GVB: ‘Uit het haalbaarheidsonderzoek van Movares blijkt dat dit na de nodige aanpassingen mogelijk is. Het onderzoeksrapport is een prima basis om binnen de zeer krappe planning het pand geschikt te maken voor elektrisch busvervoer.’
Laadconstructie
Garage Noord is een bijzonder pand uit 1967 met een houten overkapping van 36 meter breed. Van Genderen: ‘Movares heeft voor ons onderzocht of en op welke manier het mogelijk is laadinfrastructuur aan te brengen in de dakconstructie. De technische uitdagingen die dat met zich meebrengt maken het een bijzonder project. Een complicerende factor was dat documentatie in de jaren ‘60 nog niet digitaal werd vastgelegd. Hierdoor was de informatie die wij konden achterhalen beperkt of sterk verouderd. Bovendien waren de normen in die tijd anders dan de huidige normen. Wouter van der Vossen, constructeur bij Movares, heeft alle beschikbare documentatie van het pand geanalyseerd en een haalbaarheidsanalyse gedaan. Het eindproduct is een rapport met de hoofdberekening van het pand. Hieruit bleek dat de dakconstructie het gewicht kan dragen dat we moeten toevoegen voor de ophangconstructie voor de laadkappen.’
Samenwerking
De elektrificatie van Garage Noord is een van de ongeveer zeventig projecten waarvoor Movares GVB sinds november 2017 adviseert onder de Raamovereenkomst Ingenieursdiensten. Het project ‘elektrificatie Garage Noord’ bevindt zich nu in de bouwteamfase. Van Genderen: ‘We zitten samen met de leverancier aan tafel om het uitvoeringsplan vorm te geven. Vervolgens toetsen Wouter en Stefan Peelen van Movares de plannen van de aannemer. Binnenkort moet het uitvoeringsontwerp klaar zijn en dan resten nog vier maanden voor realisatie. Het is een strakke planning: op 1 januari moet het geheel operationeel zijn. Onze samenwerking verloopt prima. We werken al geruime tijd samen en het product dat er nu ligt is een goed uitgangspunt voor het vervolg. Omdat Movares over de juiste kennis beschikt, hebben we hen gevraagd om ook in de volgende fase aangehaakt te blijven.’
2 MVA
Naast de vraag of het houten dak de laadconstructie zou kunnen dragen, moest ook de vermogensvraag inzichtelijk worden gemaakt. Movares heeft hiervoor een data-analyse uitgevoerd. Van der Vossen: ‘Onze collega’s van supply chain management hebben heel veel data gekoppeld, van datacurves tot in- en uitrijtijden, laadcapaciteit van bussen en accucapaciteit. Door deze koppeling krijg je goed inzicht in het elektriciteitsgebruik van een pand en in de mogelijkheden om de netaansluiting te optimaliseren.’ In eerste instantie was uitgegaan van een netaansluiting van 5 mega-volt-ampère (MVA). Na een verdiepingsslag bleek dat een 2 MVA zou volstaan. Van Genderen: ‘Dit scheelt kosten en ook heel belangrijk, hierdoor kunnen we onze planning halen. Een 2 MVA is eind dit jaar beschikbaar; een 5 MVA zou pas in 2024 beschikbaar zijn. We waren heel blij dat in die verdiepingsslag van Movares de 2 MVA als oplossing naar boven kwam. We hadden anders een andere oplossing moeten bedenken zoals het tijdelijk omleiden van de bussen via Garage West. Dat is gelukkig niet nodig!’
Uit het haalbaarheidsonderzoek van Movares blijkt dat na de nodige aanpassingen 54 gelede elektrische bussen met een lengte van 18 meter kunnen parkeren en laden in Garage Noord. Het onderzoeksrapport is een prima basis om binnen de zeer krappe planning het pand geschikt te maken voor elektrisch busvervoer.’
Niels van Genderen
technisch adviseur, GVB
Rijcurvesimulatie
Het in- en uitrijden en parkeren van de bussen bleek een puzzel. Van Genderen: ‘De 48 bussen die er nu parkeren zijn met name standaard stadsbussen van 12 meter lengte. In de nieuwe situatie willen we 54 elektrische gelede bussen van 18 meter lengte stallen. Die hebben meer parkeerruimte nodig. Het streven van GVB is om in 2025 alle dieselbussen te vervangen door elektrische bussen: 220 voertuigen in totaal. Bij Garage Noord zijn nu twee banen voor het in- en uitrijden. De bussen moeten zowel bij het in- als uitrijden een bocht van 90 graden maken, dicht bij het pand. Er is vrijwel geen speelruimte. De bussen mogen immers niet tegen de pilaren in het pand rijden en vanzelfsprekend ook niet tegen de geparkeerde bussen. Omdat het om gelede bussen gaat, is er meer ruimte nodig voor de draaicirkels naar binnen en naar buiten. Movares heeft een rijcurvesimulatie gedaan om de meest optimale rijcurve te bepalen, gekoppeld aan de meest optimale opstelling van de geparkeerde bussen.’