Verrassende aanpak duurzame mobiliteit Amersfoort
Geen nieuwe fietsenstallingen bouwen, maar een meer procesmatige aanpak. Dat is het advies van Movares aan gemeente Amersfoort. ‘Het proces dat nu op tafel ligt bevat geen ingrijpende oplossingen, maar is daardoor juist heel nuttig en bruikbaar’, vindt Mark Keultjes, programmacoördinator Stadshart Amersfoort. ‘Het geeft ons handvatten om het rommelige fietsbeeld aan te pakken en biedt mogelijkheden voor de langere termijn.’
'We willen dat de stad er netjes uitziet, maar we willen geen museum worden'
Aantrekkelijkheid fietsgebruik
‘Er staan heel wat fietsen in onze binnenstad en dit aantal zal alleen maar toenemen omdat wij inzetten op duurzame mobiliteit’, zegt Keultjes. ‘Het gemeentelijk Fietsplan gaat voor 2030 uit van een groei van het fietsgebruik van ongeveer 35 procent. Hoe zorg je er dan voor dat het fietsgebruik aantrekkelijker wordt en tegelijkertijd de druk op de openbare ruimte niet te veel toeneemt? Ligt de oplossing in een extra fietsenstalling of zijn er meer mogelijkheden? Die vraag hebben we op de markt gezet en dat is waar Movares mee aan de slag is gegaan. We merkten dat Hans en Joof (Hans Zuiver, senior-adviseur parkeren en mobiliteit en Joof Tummers, regiodirecteur Noordoost bij Movares) veel ervaring hebben met parkeren en fietsparkeren. Hun aanpak was verrassend, misschien juist wel omdat die zo eenvoudig was. Niet meteen denken in het bouwen van nieuwe stallingen, maar eerst eens kijken naar wat er al is en hoe de bestaande stallingen gebruikt worden.’
Geen museum
‘Niets is zo makkelijk als een oplossing bedenken voor de korte termijn’, zegt Keultjes, ‘maar enkele jaren later ontstaat dan alweer het volgende probleem. Movares kwam met een heel ander plan. Ze hebben met name ingezet op communicatie en zichtbaarheid van de bestaande fietsenstallingen in combinatie met handhaving. We hebben drie bewaakte fietsenstallingen in de binnenstad waarvan de capaciteit niet volledig wordt benut. Bij die fietsenstallingen staan meer fietsen op straat dan in de stalling zelf. De stallingen zijn slecht zichtbaar voor mensen die niet bekend zijn met de locatie. De fietsvakken in de Langestraat, de winkelstraat, worden goed gebruikt, maar als deze vol zijn worden er ook fietsen naast de vakken neergezet. Wil je al die fietsen daar wel? Die afweging moet je maken. We willen dat de stad er netjes uitziet, maar we willen geen museum worden. Fietsen geven ook een levendig beeld, ze horen bij de stad.’
Verleiden en handhaven
Het plan van Movares begint met ‘verleiden’, met mensen stimuleren de fiets te nemen en die in een van de bestaande stallingen te plaatsen. Dit in combinatie met handhaven. Keultjes: ‘Vorig jaar zijn we zelf begonnen met ‘way finding’: bordjes plaatsen zodat mensen weten waar ze hun fiets kunnen zetten. Ook hebben we de stallingen aantrekkelijker gemaakt met extra voorzieningen zoals gratis parkeren, een lopende band en kluisjes waar je je boodschappen achter kunt laten. Uit eerder onderzoek bleek dat ongeveer de helft van de fietsparkeerders in de winkelstraten kortparkeerders zijn; bezoekers die hun fiets korter dan een half uur ergens neerzetten en het te veel moeite vinden om voor een bewaakte fietsenstalling te kiezen. De andere helft parkeert langer. Dat is de groep die moet worden verleid om de bewaakte stallingen te gebruiken. Dat kan door op strategische punten te verwijzen naar deze voorzieningen met bebording en duidelijk zichtbare verwijzingen op straat.’
Meer ruimte voor voetgangers
‘De huidige stallingsverboden worden genegeerd, maar zelf hadden we niet zo ingezet op handhaving’, zegt Keultjes. ‘Toch blijkt dat nodig om het gedrag van mensen te veranderen. Door corona zijn er meer boa’s in de binnenstad. Zij kunnen de fietsers aanspreken en wijzen op de stallingen. Ook adviseert Movares een maximale stallingsduur van zes weken in de binnenstad toe te voegen aan de APV (Algemene Plaatselijke Verordening). Dan kan de gemeente fietsen die niet meer worden gebruikt verwijderen als de druk op de openbare ruimte te groot wordt. Ook de ondernemers zijn hier blij mee. Er ontstaat meer ruimte voor voetgangers en het straatbeeld wordt minder rommelig. Nu is het nog stil in de stad doordat veel winkels dicht zijn, maar als we dit doorzetten geloof ik echt dat het een verbetering voor ons mooie stadshart zal zijn.’