Geen hittestress in Zeeland? Toch wel!
Loes Meeuwisse Wethouder gemeente Goes
Met zoveel water, wind en ruimte verwacht je in Zeeland geen hittestress. Het tegendeel is waar. Loes Meeuwisse, wethouder van de gemeente Goes: ‘Movares heeft voor ons de hittestress in beeld gebracht.
De uitkomsten zijn behoorlijk confronterend. Maar, we kunnen nu samen met inwoners, bedrijven en zorginstellingen gericht aan de slag om samen oplossingen te vinden.’
Klimaatadaptatie
Volgens het Deltaprogramma Ruimtelijke Adaptatie 2050 zijn alle gemeentes verplicht voor eind 2019 een strategie op te stellen voor klimaatadaptatie. Goes heeft hiervoor in juni 2018 een klimaatstresstest uitgevoerd. Tegelijkertijd liep vanuit de Provincie een onderzoek naar hittestress in Zeeland. Meeuwisse: ‘De veronderstelling dat in Zeeland geen hittestress zou zijn, bleek absoluut niet waar. Dat was voor ons aanleiding om te kijken hoe het er specifiek in Goes voor staat. Een hittegolf zorgt voor een stijging van 10 procent in het aantal sterfgevallen, blijkt uit onderzoek. Wat zijn de problemen als het in Goes twee weken lang 25°C of warmer is? En wat kunnen wij daar als gemeente samen met de inwoners aan doen?’
Risicodialoog
Met behulp van satellietbeelden en remote sensing data heeft Movares verschillende kaarten geproduceerd die laten zien waar de lokale ‘hitte-eilanden’ zich bevinden in de gemeente Goes en daarbuiten. Daar is een laag aan toegevoegd met kwetsbare functies als ziekenhuizen, scholen, beweegbare bruggen en zwemwater. Meeuwisse: ‘We zijn al langere tijd bezig met het thema 'waterover-last’ vanuit de SAZ+ (Samenwerking (Afval)waterketen Zeeland). De hitteproblematiek hadden we nog niet zo scherp op ons netvlies. De hittekaarten van Movares vormen een goede basis om de risico-dialoog aan te gaan met alle betrokkenen. Dit doen we als een van de eerste gemeentes in Zeeland: open het gesprek aangaan, horen wat er speelt en daarna samen nadenken over oplossingen. Dat hebben we met het waterthema zo ook gedaan en dat beviel erg goed. Inwoners hebben de meeste lokale kennis, zij weten wat er speelt. Voor ons als gemeente is het ook best spannend. We kunnen niet alles oplossen. Maar mensen waren heel reëel, begrijpen dat ook en vinden het vooral belangrijk dat ze gehoord worden.’
Vlnr.: Loes Meeuwisse en Liliane Solé
Kwetsbare plekken
Op plekken met veel asfalt en beton is de hitte groter dan op plekken met water en veel groen. Dat is geen verrassing. ‘Tot onze verbazing is er op de hittestress-kaart van Movares ook in het landbouwgebied net buiten Goes een hitte-eiland zichtbaar’, zegt Liliane Solé, beleidsmedewerker Klimaat en Duurzaamheid bij gemeente Goes. ‘Waarschijnlijk doordat daar net tarwe was gerooid en de hitte niet weg kon. Ook zijn vergelijkbare hitte-eilanden bij het sportpark door het kunstgras, bij het ziekenhuis en rond scholen, verzorgingshuizen en verpleeginstellingen.
Opvallend is dat de omgeving van het ziekenhuis slecht scoort, terwijl daar wel veel bomen staan. Hier zijn het de omliggende parkeerterreinen die opwarmen en de platte daken van het ziekenhuis. De resultaten van de hittestresstest waren verrassend. Hitte is niet zichtbaar en is hitteproblematiek is ingewikkelder om aan te pakken dan wateroverlast. Het helpt ons enorm dat we hier nu meer inzicht in krijgen.’
Natuurlijke momenten
Solé: ‘Eerst gaan we in gesprek met inwoners en andere betrokken. Stappen die we daarna kunnen zetten zijn bijvoorbeeld groen meer ruimte te geven, het opvangen van regenwater, overkappingen maken en betere isolatie van huizen en gebouwen. De woningbouwvereniging werkt hier heel positief in mee. Er is in Goes al een aantal innovatieve oplossingen toegepast bij nieuwbouw zoals ijsbuffersystemen, WKO (warmte-koude opslag) en riothermie (terugwinnen van warmte uit afvalwater). Bij herstructureringsprojecten of renovaties wil gemeente Goes zoveel mogelijk de natuurlijke momenten aangrijpen, zoals de mogelijke nieuwbouw van het ziekenhuis of het herstructureren van de meubelboulevard.’ Meeuwisse: ‘We moeten op wijkniveau anders naar gaan kijken. De strijd over ruimte is minstens even hard als over geld, dus het wordt niet altijd makkelijk. In het beleid van de afgelopen jaren legde de boom het altijd af tegen de parkeerplaats. Dat is niet wat we willen! Soms zullen we lastige dilemma’s tegenkomen. Mensen willen immers hun auto dichtbij parkeren, maar waar bomen moeten wijken komt emotie naar boven. Dat ik ook wethouder Verkeer en Openbare Ruimte ben, kan een voordeel zijn. Ik geloof er echt in dat we samen stappen kunnen zetten om Goes klimaatbestendiger te maken.’
Delen mag
Vond je dit een interessant artikel, deel het dan gerust