‘Luister naar ideeën en dromen van de mensen in de wijk’
Luuk van der Burgt
programmamanager 'Reyersoord+' Stadsbeheer Gemeente Rotterdam
De nieuwe Omgevingswet vraagt om een positieve manier van samenwerken met alle betrokken partijen. Dus ook met de bewoners. In het project 'Reyersoord+' zijn wij alvast aan de slag gegaan met deze visie achter de Omgevingswet. In Reyersoord lag een grote fysieke opgave: vervanging van het riool. Dit heeft veel impact op de wijk doordat de straten langere tijd open liggen. We zijn de fysieke opgave gaan combineren met sociale opgaven zoals gezonde leefstijl en benutten van talenten in de wijk. Onze gedachte was: als we toch aan de slag gaan, wat zouden de bewoners dan graag veranderd willen zien in hun wijk? Wat zijn hun dromen?
Vraag achter de vraag
Wij hebben vanaf stap 1 bewoners in de wijk centraal gesteld door letterlijk aan hen te vragen waar zij van dromen, hoe zij hun wijk nu zien en in de toekomst zouden willen zien en wat zij echt belangrijk vinden. Zo was er een bewoner die een speelplek wilde voor de kinderen in de buurt. Wij zijn gaan doorvragen naar de reden. Deze mevrouw heeft zelf geen kinderen, maar wil graag wat meer gezelligheid. In gesprekken met buurtbewoners zijn we goed gaan luisteren en doorvragen om de vraag achter de vraag te achterhalen en vervolgens samen naar mogelijkheden te zoeken.
Zelf bijdragen
Wat bleek? De bewoners hebben zeker ideeën over hun leefomgeving, maar durven die vaak niet te uiten omdat ze denken dat het ‘toch niet kan’ door alle wet- en regelgeving. Het is waar dat we als gemeente natuurlijk niet alle dromen van bewoners kunnen realiseren. Maar veel dromen blijken vaak helemaal niet zo groot te zijn. Als je concreet maakt wat wij kunnen doen en wat soms gewoon echt niet kan, komt er begrip voor elkaar. Mensen willen ook graag zelf iets bijdragen aan de verbeterde leefomgeving, zoals zelf de speeltuin beheren.
Gouden container
We zijn volop bezig met het verwezenlijken van de dromen. Veel bewoners willen graag meer kleur in de groenstrook. Zo is het idee ontstaan voor een vlindertuin. Ook heel leuk: de gouden container. Bij de groenstrook staat nu een gouden container met vlonders eromheen die over waren in de stad. Dit is een plek voor en door de bewoners geworden. Elke donderdag is er iemand die koffie en thee zet.
Verwachtingen managen
Ook zijn er mensen die zich niet meteen wilden vastleggen aan een taak in de wijk, maar die later zijn aangesloten. Dat geldt net zo goed voor collega’s. Er waren best wat collega’s sceptisch omdat je verwachtingen van bewoners goed moet managen. We zijn gestart met een kernteam met mensen van Stadsbeheer, Stadsontwikkeling, Maatschappelijke ontwikkeling en Werk en Inkomen. Dat niet iedereen binnen de gemeente direct enthousiast was, heeft ons er niet van weerhouden om op deze nieuwe manier te gaan werken. Nu we een jaar bezig zijn, zijn veel collega’s wel aangehaakt.
Ambities
Mijn advies is: begin klein, luister goed en durf te doen! Begin met kleine projecten in de wijk, maar schroom niet om daarbij grote ambities te hebben. Wij willen bijvoorbeeld 100 procent circulair werken. In onze projecten gebruiken we geen materiaal van buiten, maar hergebruiken materiaal uit de wijk. 100 procent circulair lijkt onhaalbaar, maar juist door de ambitie krijgen we mensen mee. Uiteindelijk doen ook de sceptici ook mee omdat ze toch wel invloed willen hebben.
Vaste patronen loslaten
Ik ben ervan overtuigd dat het gedachtegoed van 'Reyersoord+' breder kan worden geïmplementeerd door anders te gaan denken, vaste patronen los te laten en veel meer te denken vanuit kansen in plaats vanuit wat allemaal mis kan gaan. En vooral: door goed te luisteren voordat je iets doet.
Vaak heb je als gemeente of bedrijf veel kennis in huis en heb je de neiging om vanuit die kennis te handelen. Zo ga je zelf invulling geven aan projecten. Het is goed te putten uit de kennis en ervaring die je hebt, maar houd in eerste instantie even de ‘handen op de rug’ .Luister naar ideeën en dromen van de mensen in de wijk en zet hen in hun eigen kracht. Zo kom je los van de ‘vaste patronen’ en kom je samen met de bewoners tot mooie ideeën. Voor ons is de gouden sleutel het centraal stellen van de dromen van de bewoners
Tauw, gemeente Rotterdam, Rijkswaterstaat en Movares zijn onder begeleiding van De Bouwcampus een traject gestart om samen te leren over de Omgevingswet. Op 15 mei presenteerden negen genomineerden hun ontdekkingen over het werken naar het idee van deze nieuwe wet, die in 2021 in werking treedt. De vakjury reikte de ‘Gouden Sleutel tot de Omgevingswet’ uit aan het project ‘Herinrichting Diever’ van Tauw. Publieksfavoriet was het project ‘Reyersoord+’ van de gemeente Rotterdam. Benieuwd naar de overige presentaties en de aftermovie? Bekijk ze hier.
programmamanager Reyersoord+ Stadsbeheer Gemeente Rotterdam
Delen mag
Vond je dit een interessant artikel, deel het dan gerust