KWALITEITSVERBETERING AIS-DATA
Optimale doorstroom over weg en water
De Noord-Hollandse vaarwegen worden intensief gebruikt door de scheepvaart om te recreëren en om goederen te vervoeren. Vanuit de bediencentrale in Heerhugowaard worden nu 21 bruggen en sluizen op afstand bediend en dat aantal zal verder toenemen tot ongeveer 40. Voor een zo efficiënt mogelijke doorstroom van verkeer over water en weg moeten alle vaartuigen goed in beeld zijn. Dat is nu niet het geval. Lisa Aarsen, teamsenior brug- en sluisbediening, provincie Noord-Holland: ‘Onze ambitie is meer vervoer over water. Samen met Movares hebben we onderzocht hoe we de betrouwbaarheid en beschikbaarheid van scheepsposities kunnen verhogen.’
AIS-data
Het BMS (Brug Management Systeem) adviseert de brugcoördinatoren over het meest geschikte moment voor het openen van een brug. Hiervoor wordt onder meer gebruik gemaakt van de zgn. AIS-data (automatisch identificatiesysteem). Voor de lokale brugbediening werkt dit goed; al snel na de ingebruikname van het BMS-systeem in 2019 verminderde de wachttijd voor weg- en scheepvaartverkeer. Lisa: ‘Nu we als provincie bezig zijn met het centraliseren van de bediening, brengt dit andere behoeftes met zich mee. Zeker nu de provincie meer bruggen en sluizen op afstand wil bedienen, is het heel belangrijk dat de data betrouwbaar zijn. Helaas blijkt de dekking van de AIS-data niet altijd volledig.' Op zoek naar mogelijkheden voor kwaliteitsverbetering van de AIS-data hebben maritieme experts van Movares Water samen met data-experts van Movares de technische, procesmatige en juridische mogelijkheden onderzocht en een groot aantal interviews gehouden met brugcoördinatoren, Rijkswaterstaat en andere gebruikers van AIS-data.
Uitbreiding ontvangstgebied
‘De positiebepaling van schepen wordt op dit moment primair verkregen door een AIS-datafeed (DIAMONIS) die door Rijkswaterstaat als een dienst geleverd wordt en is geïntegreerd in het BMS’, vertelt Lijdia Pater, senior adviseur maritiem bij Movares Water. ‘Schepen gebruiken het systeem onder andere om via radiosignalen automatisch aan elkaar te laten weten wie ze zijn, waar ze zich bevinden, welke koers ze varen en met welke snelheid. Uit ons onderzoek bleek dat de beperkte dekking van de huidige datafeed de meest waarschijnlijke oorzaak is dat brugcoördinatoren niet alle schepen in beeld krijgen. AIS-alternatieven voor DIAMONIS zijn niet toepasbaar. Een van onze adviezen is daarom nauwer samen te werken met Rijkswaterstaat om samen de mogelijke oplossingen te verkennen.’
’DIAMONIS is ontwikkeld voor en afgesteld op ontvangst voor de rijksvaarwegen’, legt Lisa uit. ‘We willen in overleg met Rijkswaterstaat kijken of de ontvangers die zij gebruiken breder kunnen worden afgesteld of uitgebreid om het ontvangstgebied te vergroten. Dat zou ons zeker helpen om een vollediger beeld te krijgen. Een andere optie is te gaan werken met bewerkte en gemodelleerde data. Nu ontvangen we ruwe, onbewerkte data, rechtstreeks van de bron, het schip. We willen nagaan of het mogelijk is bewerkte data te ontvangen die het vaarpad van het schip kunnen voorspellen.’
Meer data
Stefan de Graaf, data-expert bij Movares, legt uit: ‘Rijkswaterstaat gebruikt in aanvulling op de ruwe AIS-data in DIAMONIS het Informatie- en Volgsysteem voor de Scheepvaart, IVS Next. Dit systeem is bedoeld om een volledig overzicht te bieden van de bruggen en sluizen op het hoofdvaarwegennet en is in staat de posities van schepen in te schatten. Het is de moeite waard verder te onderzoeken of dit van meerwaarde is.’ Een derde aandachtspunt is de recreatievaart: een groot percentage van het scheepvaartverkeer in de provincie is recreatievaart. Lisa: ‘Voor de beroepsvaart is AIS verplicht, maar niet voor recreatievaart: zij gebruiken helemaal geen AIS of een lichte transponder waarvan de signalen niet binnenkomen bij de brugcoördinatoren. Dit kan zijn door grote drukte op de vaarweg of omdat ze geblokkeerd worden door de gebouwen in de omgeving. We moeten naar andere oplossingen zoeken, bijvoorbeeld apps waarmee schippers zich kunnen melden. Die data komen dan ook binnen in het BMS. We willen stimuleren dat schippers hier meer gebruik van maken.’
Alternatieve systemen
‘We hebben zo’n twintig interviews gehouden. Dat waren boeiende en interessante gesprekken’, zegt Jasper Smit, adviseur maritiem bij Movares Water. ‘Daardoor hebben we een helder beeld gekregen van de werkprocessen, de gebruikte systemen en de ervaringen van gebruikers.’ Uit de interviews kwam ook naar voren dat brugcoördinatoren alternatieve systemen gebruiken om toch zoveel mogelijk schepen in beeld te krijgen. Lijdia: ‘Juridisch is dat niet geoorloofd. De huidige DIAMONIS-data zijn feitelijk de enige bron om AIS-data legaal te verkrijgen. Daarom hebben we de mogelijkheden in kaart gebracht om het huidige systeem, dat nog altijd het meest geschikt blijkt, uit te breiden.’ Lisa: ‘We zijn blij met het resultaat van het onderzoek en alle adviezen. Het was kort dag. In oktober hebben we Movares ingeschakeld en graag hadden we de oplossing al geïmplementeerd voor de start van het vaarseizoen, dit voorjaar. Dat bleek niet haalbaar, maar we zijn tevreden met wat er nu allemaal aan input ligt. Fijn dat alles nu concreet op papier staat en we verder kunnen. Persoonlijk ben ik blij met de kennis en expertise van Movares en heb ik de samenwerking als heel prettig ervaren. Er ligt nu een goed rapport en het werk van Movares heeft ons heel veel tijd gescheeld.’
Ik ben blij met de kennis en expertise van Movares en heb de samenwerking als heel prettig ervaren
LISA AARSEN | TEAMSENIOR BRUG- EN SLUISBEDIENING, PROVINCIE NOORD HOLLAND
Contact
Heeft u naar aanleiding van dit artikel nog vragen, of wilt u met een van de experts van gedachten wisselen? Neem dan gerust contact op.
Lisa Aarsen teamsenior brug- en sluisbediening Prov. Noord Holland
Lydia Pater senior adviseur maritiem Movares Water
Stefan de Graaf data-expert Movares
Jasper Smit adviseur maritiem Movares Water