‘Circulair bouwen
is een uitdaging’

Je gaat uit van de gedachte dat grondstoffen schaars worden en denkt daarom veel meer na over de levensduur van onderdelen. In een circulaire economie wil je dat grondstoffen, onderdelen en producten hun waarde houden. Bij voorkeur maak je gebruik van bestaande materialen; zijn er nieuwe materialen nodig, dan moeten die hergebruikt kunnen worden. Bovendien gaat het niet alleen over de materialen zelf, maar ook over de verbindingen; alle onderdelen moeten demontabel zijn en weer opnieuw gemonteerd kunnen worden. Het stationsgebied in Eindhoven is volop in ontwikkeling. Het is heel waarschijnlijk dat over 15-20 jaar de fietsenstalling verplaatst moet worden. Daarom wil ik niet alleen samenwerking met de opdrachtgevers en de aannemer, maar ook met de sloper. Als ik weet hoe deze de stalling later wil demonteren, kan ik daar nu al rekening mee houden in het ontwerp.

Ik heb nu een paar circulaire projecten gedaan en elk project is spannend. Ik vind het daarom juist heel leuk om aan dit soort projecten te werken. In Eindhoven is de uitdaging behoorlijk serieus! Het is nog niet bekend welke aannemer wordt geselecteerd. Is het een partij die al ervaring heeft met circulair bouwen of ervaring wil opdoen? Die openstaat voor nauwe afstemming? Dat zou het project echt ten goede komen. De rol van de aannemer is doorslaggevend.

Een andere uitdaging is om aan gebruikte materialen te komen. NS had al eerder onderdelen van de oude Sprinters beschikbaar gesteld. Die hebben we toen meteen aangevraagd. In ons ontwerp gebruiken we gevels gemaakt van treinruiten, een deel van de vloeren is gemaakt van houten vloeren uit de sprinters en we gebruiken kolommen van rails. Lastiger is het om spoorstaven te gebruiken van ProRail. Hetzelfde geldt voor bestrating van gemeente Eindhoven. Organisaties zijn nog niet allemaal ingericht op het principe van circulair bouwen. Dit is allemaal heel begrijpelijk. Nadenken over de totale levensduur van onderdelen en hergebruik moet nog ‘eigen’ worden.

Dit geldt ook voor de manier van werken. In de wereld van de infrastructuur kan nog een slag gemaakt worden als het gaat om samenwerken, om te denken vanuit het gezamenlijk belang in plaats van het eigen belang. Schakels in bouwketens werken nog veel apart werken uit angst voor risico’s. Dat begrijp ik ook zeker. Maar samenwerking is cruciaal in dit soort projecten. Samen risico’s durven nemen, samen gaan voor het beste resultaat

Het is pionieren, maar dat maakt het ook heel leuk! Ik ben ontzettend blij met de mensen van Movares en studioSK die mij wegwijs hebben gemaakt in de wereld van de infrastructuur. Kees Anemaet, Simone Jorink en architect Paul van der Ree hebben ervoor gezorgd dat de stalling logistiek helder in elkaar zit en straks optimaal functioneert. Die samenwerking is fantastisch. Veel gewoonten en gebruiken uit de infrawereld waren mij vreemd. In de bouwwereld kom je er meestal wel samen uit, gaat alles wat soepeler. Ook op het gebied van fietsparkeren heb ik inmiddels veel geleerd van Movares.

Hoe we circulair bouwen kunnen versnellen? Door mooie voorbeelden te realiseren. Neem Circl, het paviljoen van ABN AMRO in Amsterdam en het volledig circulair gerenoveerde Alliander kantoor in Duiven. Daar is het gelukt en het resultaat is heel mooi. Ik zie ook dat Rijkswaterstaat het circulair bouwen steeds meer aandacht geeft en je ziet het vaker terugkomen in overheidsaanbestedingen. Kijk naar Leidsche Rijn waar een duurzame buurt wordt gerealiseerd met 1100 woningen. Als we al die kennis en ervaring delen en er echt samen voor durven gaan, ben ik ervan overtuigd dat er op grote schaal verandering komt. Daar doen we het voor, voor een duurzame wereld.